ทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้องเป็นองค์ประกอบที่สำคัญของงานวิจัยทุกชิ้น ทำหน้าที่อธิบายและสนับสนุนกรอบความคิดของผู้วิจัย ช่วยให้ผู้อ่านเข้าใจบริบทของงานวิจัย และนำไปสู่การอภิปรายและข้อสรุปที่ชัดเจนและน่าเชื่อถือ การเขียนทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้องอย่างมีประสิทธิภาพ จึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง ผู้วิจัยควรคำนึงถึงประเด็นต่อไปนี้ในการเขียน

1. ความเกี่ยวข้อง 

ความเกี่ยวข้อง (Relevancy) หมายถึง ความสัมพันธ์หรือความเชื่อมโยงระหว่างสิ่งสองสิ่งหรือมากกว่า ซึ่งอาจเป็นเรื่อง วัตถุ แนวคิด หรือเหตุการณ์ และความเกี่ยวข้องนี้อาจขึ้นอยู่กับมุมมองหรือบริบทที่แตกต่างกัน

ในบริบทของงานวิจัย ความเกี่ยวข้องหมายถึง ความสัมพันธ์ระหว่างประเด็นปัญหาและวัตถุประสงค์การวิจัยกับทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้อง ทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้องควรมีความเกี่ยวข้องโดยตรงกับประเด็นปัญหาและวัตถุประสงค์การวิจัย เพื่อให้สามารถอธิบายและสนับสนุนกรอบความคิดของผู้วิจัย ช่วยให้ผู้อ่านเข้าใจบริบทของงานวิจัย และนำไปสู่การอภิปรายและข้อสรุปที่ชัดเจนและน่าเชื่อถือ

ความเกี่ยวข้องของทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้องสามารถพิจารณาได้จากประเด็นต่อไปนี้

1.1 ความเชื่อมโยงกับประเด็นปัญหาและวัตถุประสงค์การวิจัย 

ทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้องควรอธิบายปรากฏการณ์หรือประเด็นปัญหาที่ศึกษาได้อย่างครอบคลุมและลึกซึ้ง ผู้วิจัยควรอธิบายทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้องให้เชื่อมโยงกับประเด็นปัญหาและวัตถุประสงค์การวิจัยอย่างชัดเจน เพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจว่าทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้องนั้นมีความสำคัญต่องานวิจัยอย่างไร

1.2 ความทันสมัย

เนื่องจากความรู้และข้อมูลทางวิชาการมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ผู้วิจัยควรเลือกใช้ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องที่ทันสมัย เพื่อให้งานวิจัยมีความน่าเชื่อถือและเป็นที่ยอมรับ

ความทันสมัยของทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้องสามารถพิจารณาได้จากประเด็นต่อไปนี้

• ปีของการศึกษา ผู้วิจัยควรเลือกใช้ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องที่ตีพิมพ์ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา
• ความก้าวหน้าทางวิชาการ ผู้วิจัยควรเลือกใช้ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องที่สะท้อนถึงความรู้และความเข้าใจทางวิชาการในปัจจุบัน
• ความเชื่อมโยงกับบริบทปัจจุบัน ผู้วิจัยควรเลือกใช้ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องที่สอดคล้องกับบริบทปัจจุบันของประเด็นปัญหาที่ศึกษา

1.3 ความน่าเชื่อถือ 

ความน่าเชื่อถือ (Credibility) หมายถึง ความน่าไว้วางใจ ความน่าเชื่อถือเป็นปัจจัยสำคัญในการเขียนทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้อง เนื่องจากผู้อ่านต้องสามารถไว้วางใจได้ว่าข้อมูลและข้อเท็จจริงที่นำเสนอนั้นถูกต้องและเชื่อถือได้

ความน่าเชื่อถือของทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้องสามารถพิจารณาได้จากประเด็นต่อไปนี้

• ความน่าเชื่อถือของแหล่งข้อมูล ผู้วิจัยควรเลือกใช้ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องจากแหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ เช่น วารสารวิชาการระดับนานาชาติ หนังสือวิชาการที่ตีพิมพ์โดยสำนักพิมพ์ที่น่าเชื่อถือ หรือเว็บไซต์ขององค์กรหรือสถาบันที่น่าเชื่อถือ
• ความน่าเชื่อถือของข้อมูลและข้อเท็จจริง ผู้วิจัยควรตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลและข้อเท็จจริงที่อ้างอิงจากแหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ
• ความน่าเชื่อถือของวิธีการวิจัย ผู้วิจัยควรใช้วิธีการวิจัยที่เชื่อถือได้และได้รับการยอมรับในวงวิชาการ

2. ความชัดเจน 

ความชัดเจน (Clarity) หมายถึง ความสามารถในการเข้าใจความหมายหรือข้อเท็จจริงอย่างแจ่มแจ้งและเข้าใจง่าย ความชัดเจนมีความสำคัญต่อการสื่อสารทุกรูปแบบ รวมถึงการเขียนทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้อง

ความชัดเจนในการเขียนทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้องสามารถพิจารณาได้จากประเด็นต่อไปนี้

2.1 การใช้ภาษาที่เข้าใจง่าย 

การใช้ภาษาที่เข้าใจง่ายเป็นสิ่งสำคัญในการเขียนทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้อง เนื่องจากผู้อ่านอาจมาจากหลากหลายสาขาวิชาและระดับความรู้ ผู้วิจัยจึงควรเลือกใช้ภาษาที่เข้าใจง่าย ไม่ใช้ศัพท์เทคนิคหรือภาษาที่ซับซ้อนโดยไม่จำเป็น

การใช้ภาษาที่เข้าใจง่ายสามารถพิจารณาได้จากประเด็นต่อไปนี้

• การใช้คำศัพท์ ผู้วิจัยควรเลือกใช้คำศัพท์ที่เข้าใจง่ายและตรงประเด็น หลีกเลี่ยงการใช้ศัพท์เทคนิคหรือภาษาที่ซับซ้อนโดยไม่จำเป็น
• การอธิบาย ผู้วิจัยควรอธิบายเนื้อหาให้กระชับ เข้าใจง่าย ไม่ยืดเยื้อหรือซ้ำซ้อน
• การยกตัวอย่าง ผู้วิจัยควรยกตัวอย่างประกอบเนื้อหาเพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจได้ง่ายขึ้

2.2 การอธิบายอย่างกระชับ 

การอธิบายอย่างกระชับเป็นทักษะที่สำคัญในการสื่อสาร ช่วยให้ผู้ฟังหรือผู้อ่านเข้าใจเนื้อหาได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ โดยสามารถอธิบายอย่างกระชับได้ดังนี้

• เลือกประเด็นสำคัญ ในการอธิบายสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ควรเลือกประเด็นสำคัญที่จะอธิบาย โดยไม่อธิบายรายละเอียดที่ไม่จำเป็น
• ใช้ภาษาที่เข้าใจง่าย ใช้ภาษาที่เข้าใจง่าย ตรงประเด็น หลีกเลี่ยงการใช้ศัพท์เทคนิคหรือภาษาที่ซับซ้อนโดยไม่จำเป็น
• ใช้ตัวอย่างประกอบ ใช้ตัวอย่างประกอบเพื่อให้ผู้ฟังหรือผู้อ่านเข้าใจได้ง่ายขึ้น
• ฝึกฝนบ่อยๆ ยิ่งฝึกฝนบ่อยๆ ก็ยิ่งอธิบายได้กระชับและมีประสิทธิภาพมากขึ้น

2.3 การนำเสนออย่างเป็นระบบ 

การนำเสนออย่างเป็นระบบเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้ผู้ฟังหรือผู้อ่านเข้าใจเนื้อหาได้อย่างชัดเจนและมีประสิทธิภาพ โดยสามารถนำเสนออย่างเป็นระบบได้ดังนี้

• เตรียมการอย่างรอบคอบ ก่อนการนำเสนอ ควรเตรียมเนื้อหาที่จะนำเสนอให้เรียบร้อย กำหนดโครงสร้างของเนื้อหาให้ชัดเจน และฝึกฝนการนำเสนอให้คล่องแคล่ว
• จัดระเบียบเนื้อหา จัดระเบียบเนื้อหาให้กระชับ เข้าใจง่าย และเชื่อมโยงกัน มีลำดับขั้นตอนที่ชัดเจน
• ใช้ภาษาที่เข้าใจง่าย ใช้ภาษาที่เข้าใจง่าย ตรงประเด็น หลีกเลี่ยงการใช้ศัพท์เทคนิคหรือภาษาที่ซับซ้อนโดยไม่จำเป็น
• ใช้สื่อประกอบ ใช้สื่อประกอบที่เหมาะสม เพื่อช่วยให้ผู้ฟังหรือผู้อ่านเข้าใจเนื้อหาได้ง่ายขึ้น เช่น รูปภาพ กราฟ แผนภูมิ เป็นต้น
• ฝึกฝนการนำเสนอบ่อยๆ ยิ่งฝึกฝนบ่อยๆ ก็ยิ่งนำเสนอได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น

ตัวอย่างการนำเสนออย่างเป็นระบบ สมมติว่า เราต้องการนำเสนอเกี่ยวกับประโยชน์ของการออกกำลังกาย สามารถนำเสนอได้ดังนี้

• เริ่มต้นด้วยการเกริ่นนำ โดยอธิบายถึงวัตถุประสงค์ของการนำเสนอและประโยชน์ของการออกกำลังกาย
• จากนั้นจึงนำเสนอเนื้อหาหลัก โดยแบ่งเนื้อหาออกเป็นหัวข้อย่อยๆ เช่น ประโยชน์ของการออกกำลังกายต่อสุขภาพกาย ประโยชน์ของการออกกำลังกายต่อสุขภาพจิต ประโยชน์ของการออกกำลังกายต่อสังคม เป็นต้น
• ท้ายที่สุดจึงสรุปประเด็นสำคัญ และตอบคำถามของผู้ฟังหรือผู้นำเสนอ

การนำเสนอแบบนี้จะกระชับ เข้าใจง่าย และน่าติดตาม โดยผู้นำเสนอได้เลือกประเด็นสำคัญที่จะนำเสนอ และใช้สื่อประกอบที่เหมาะสม เช่น รูปภาพ กราฟ แผนภูมิ เป็นต้น

3. ความถูกต้อง 

ความถูกต้อง (Accuracy) หมายถึง ความตรงตามความจริงหรือความเป็นจริง ความถูกต้องมีความสำคัญต่องานวิจัยทุกชิ้น รวมถึงการเขียนทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้อง

ความถูกต้องในการเขียนทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้องสามารถพิจารณาได้จากประเด็นต่อไปนี้

3.1 ความถูกต้องของข้อมูลและข้อเท็จจริง 

ความถูกต้องของข้อมูลและข้อเท็จจริงเป็นสิ่งสำคัญในการนำเสนอข้อมูลใดๆ ก็ตาม เพื่อให้ผู้ฟังหรือผู้อ่านสามารถเชื่อถือและนำไปใช้ได้อย่างมั่นใจ

ความถูกต้องของข้อมูลและข้อเท็จจริงสามารถพิจารณาได้จากประเด็นต่อไปนี้

• แหล่งที่มาของข้อมูล ข้อมูลควรมาจากแหล่งที่มาที่เชื่อถือได้ เช่น เว็บไซต์ของหน่วยงานราชการ สถาบันการศึกษา หรือองค์กรที่เป็นกลาง
• ความถูกต้องของข้อมูล ข้อมูลควรเป็นข้อมูลล่าสุดและถูกต้อง ตรวจสอบได้
• ความครอบคลุมของข้อมูล ข้อมูลควรครอบคลุมประเด็นสำคัญทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับหัวข้อที่ต้องการนำเสนอ

ตัวอย่างความถูกต้องของข้อมูลและข้อเท็จจริง สมมติว่า เราต้องการนำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับจำนวนประชากรโลก เราสามารถนำเสนอได้ดังนี้

• เริ่มต้นด้วยการอ้างอิงแหล่งที่มาของข้อมูล โดยระบุว่าข้อมูลดังกล่าวมาจากเว็บไซต์ขององค์การสหประชาชาติ (UN)
• จากนั้นจึงนำเสนอข้อมูลหลัก โดยระบุว่าจำนวนประชากรโลกในปี 2023 อยู่ที่ประมาณ 8,000 ล้านคน
• ท้ายที่สุดจึงสรุปประเด็นสำคัญ และตอบคำถามของผู้ฟังหรือผู้นำเสนอ

การนำเสนอแบบนี้จะถูกต้อง เชื่อถือได้ และครอบคลุมประเด็นสำคัญทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับหัวข้อที่ต้องการนำเสนอ

นอกจากนี้ ในการนำเสนอข้อมูลใดๆ ก็ตาม ควรตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลและข้อเท็จจริงอีกครั้งก่อนนำเสนอ เพื่อให้มั่นใจว่าข้อมูลนั้นถูกต้องและเชื่อถือได้

3.2 ความถูกต้องของเนื้อหา 

ความถูกต้องของเนื้อหา (Content Validity) หมายถึง ความสอดคล้องระหว่างเนื้อหาของเครื่องมือวิจัยกับตัวแปรที่ต้องการวัด เครื่องมือวิจัยที่มีความถูกต้องของเนื้อหาสูง จะช่วยให้สามารถวัดตัวแปรที่ต้องการวัดได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ความถูกต้องของเนื้อหาสามารถพิจารณาได้จากประเด็นต่อไปนี้

• ความครอบคลุมของเนื้อหา เนื้อหาของเครื่องมือวิจัยควรครอบคลุมประเด็นสำคัญทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับตัวแปรที่ต้องการวัด
• ความแม่นยำของเนื้อหา เนื้อหาของเครื่องมือวิจัยควรมีความถูกต้อง เที่ยงตรง และเชื่อถือได้
• ความเหมาะสมของเนื้อหา เนื้อหาของเครื่องมือวิจัยควรเหมาะสมกับกลุ่มเป้าหมายที่ใช้เครื่องมือวิจัย

ตัวอย่างความถูกต้องของเนื้อหา สมมติว่า เรามีเครื่องมือวิจัยเพื่อวัดความพึงพอใจของลูกค้า เครื่องมือวิจัยนี้ควรครอบคลุมประเด็นสำคัญทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับความพึงพอใจของลูกค้า เช่น คุณภาพของสินค้าหรือบริการ การให้บริการของพนักงาน ความคุ้มค่าของราคา เป็นต้น นอกจากนี้ เนื้อหาของเครื่องมือวิจัยควรมีความถูกต้อง เที่ยงตรง และเชื่อถือได้ ตัวอย่างเช่น คำถามในเครื่องมือวิจัยควรมีความหมายชัดเจน ไม่คลุมเครือ และสามารถวัดความพึงพอใจของลูกค้าได้อย่างแท้จริง

นอกจากนี้ เครื่องมือวิจัยควรได้รับการตรวจสอบความถูกต้องของเนื้อหาโดยผู้เชี่ยวชาญในสาขาที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้มั่นใจว่าเครื่องมือวิจัยมีความถูกต้องของเนื้อหาสูง

ในการเขียนทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้อง ควรคำนึงถึงความถูกต้องของเนื้อหา โดยตรวจสอบให้แน่ใจว่าเนื้อหาที่นำเสนอนั้นครอบคลุมประเด็นสำคัญทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับหัวข้อที่ต้องการนำเสนอ และมีความถูกต้อง เที่ยงตรง และเชื่อถือได้

3.3 ความถูกต้องของอ้างอิง 

ความถูกต้องของอ้างอิง (Citation Accuracy) หมายถึง ความสอดคล้องระหว่างแหล่งที่มาที่อ้างถึงกับข้อมูลหรือข้อเท็จจริงที่นำเสนอ อ้างอิงที่มีความถูกต้องจะช่วยให้ผู้อ่านสามารถตรวจสอบข้อมูลหรือข้อเท็จจริงที่นำเสนอได้อย่างถูกต้อง

ความถูกต้องของอ้างอิงสามารถพิจารณาได้จากประเด็นต่อไปนี้

• ความถูกต้องของข้อมูล ข้อมูลในอ้างอิงควรถูกต้อง ตรงกับข้อมูลหรือข้อเท็จจริงที่นำเสนอ
• ความครบถ้วนของข้อมูล อ้างอิงควรมีข้อมูลครบถ้วน ระบุชื่อผู้เขียน ปีที่ตีพิมพ์ แหล่งตีพิมพ์ และหน้าอ้างอิง
• รูปแบบอ้างอิง อ้างอิงควรใช้รูปแบบที่ถูกต้องตามมาตรฐานสากล

ตัวอย่างความถูกต้องของอ้างอิง สมมติว่า เรามีอ้างอิงดังนี้

สมชาย แก้วมณี. (2565). ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับทฤษฎีการเรียนรู้. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

อ้างอิงนี้มีความถูกต้อง เนื่องจากข้อมูลในอ้างอิงถูกต้อง ตรงกับข้อมูลหรือข้อเท็จจริงที่นำเสนอ คือ ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับทฤษฎีการเรียนรู้ และอ้างอิงมีข้อมูลครบถ้วน ระบุชื่อผู้เขียน ปีที่ตีพิมพ์ แหล่งตีพิมพ์ และหน้าอ้างอิง

นอกจากนี้ อ้างอิงนี้ใช้รูปแบบ APA ซึ่งเป็นรูปแบบอ้างอิงมาตรฐานสากล ในการเขียนทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้อง ควรคำนึงถึงความถูกต้องของอ้างอิง โดยตรวจสอบให้แน่ใจว่าอ้างอิงที่ใช้ในการอ้างอิงนั้นถูกต้อง ครบถ้วน และเป็นไปตามรูปแบบที่ถูกต้อง

สำหรับรูปแบบการอ้างอิงที่นิยมใช้กันในปัจจุบัน ได้แก่

• APA (American Psychological Association)
• MLA (Modern Language Association)
• Chicago (The Chicago Manual of Style)
• Harvard (Harvard Referencing System)

ผู้เขียนสามารถเลือกรูปแบบการอ้างอิงที่เหมาะสมกับสาขาวิชาหรืองานเขียนของตนเอง

ตัวอย่างการเขียนทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้องอย่างมีประสิทธิภาพ สมมติว่า ผู้วิจัยสนใจศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและประสิทธิภาพการทำงาน ตัวอย่างการเขียนทฤษฎีที่เกี่ยวข้องอาจเป็นดังนี้

“ทฤษฎีการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม (Social Learning Theory) ของอัลเบิร์ต บันดูร่า (Albert Bandura) อธิบายว่าการเรียนรู้เกิดขึ้นจากการสังเกตพฤติกรรมของผู้อื่นและเลียนแบบพฤติกรรมนั้น ทฤษฎีนี้อาจอธิบายได้ว่าพนักงานที่ได้เห็นเพื่อนร่วมงานใช้เทคโนโลยีสารสนเทศอย่างมีประสิทธิภาพ อาจเรียนรู้และนำไปใช้ในการทำงานของตนเอง ซึ่งอาจส่งผลต่อประสิทธิภาพการทำงาน”

ตัวอย่างการเขียนการวิจัยที่เกี่ยวข้องอาจเป็นดังนี้

“ผลการศึกษาของ [ผู้วิจัย] (ปี [ปี]) พบว่าพนักงานที่ใช้งานคอมพิวเตอร์เป็นประจำมีแนวโน้มที่จะมีประสิทธิภาพในการทำงานสูงกว่าพนักงานที่ใช้งานคอมพิวเตอร์ไม่เป็นประจำ ผลการศึกษาของ [ผู้วิจัย] (ปี [ปี]) พบว่าพนักงานที่เข้าร่วมการฝึกอบรมการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศมีแนวโน้มที่จะมีประสิทธิภาพในการทำงานสูงกว่าพนักงานที่ไม่เข้าร่วมการฝึกอบรม”

จากตัวอย่างข้างต้น ผู้วิจัยได้อธิบายทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องอย่างชัดเจนและกระชับ โดยใช้ภาษาที่เข้าใจง่ายและตรงประเด็น ข้อมูลและข้อเท็จจริงที่อ้างอิงมีความถูกต้อง และมีความเกี่ยวข้องโดยตรงกับประเด็นปัญหาและวัตถุประสงค์การวิจัย

ผู้วิจัยควรใช้เวลาศึกษาทฤษฎีและ วิธีเขียนทฤษฎีและการวิจัยที่เกี่ยวข้องอย่างมีประสิทธิภาพ อย่างรอบคอบ เพื่อให้สามารถเขียนได้อย่างมีประสิทธิภาพและน่าเชื่อถือ