ลักษณะเด่นของการวิจัยเชิงคุณภาพ

การวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) มุ่งเน้นไปที่การ ทำความเข้าใจ ปรากฏการณ์ทางสังคม พฤติกรรม ความคิด ความรู้สึก และประสบการณ์ของผู้คน โดยใช้ข้อมูลเชิงลึกมากกว่าข้อมูลเชิงตัวเลข ลักษณะเด่นที่สำคัญของการวิจัยเชิงคุณภาพ มีดังนี้

1. เน้นข้อมูลเชิงคุณภาพ: ข้อมูลที่ใช้ในการวิจัยเชิงคุณภาพ ส่วนใหญ่เป็นข้อมูลที่ไม่ใช่ตัวเลข เช่น คำพูด ข้อความ รูปภาพ วิดีโอ บันทึกการสัมภาษณ์ บันทึกการสังเกต ฯลฯ ข้อมูลเหล่านี้ช่วยให้นักวิจัยเข้าใจบริบท ความหมาย และมุมมองของผู้ที่เกี่ยวข้องกับประเด็นที่ศึกษา

2. มุ่งเน้นความเข้าใจเชิงลึก: การวิจัยเชิงคุณภาพ มุ่งเน้นไปที่การทำความเข้าใจปรากฏการณ์ทางสังคมอย่างลึกซึ้ง มากกว่าการวัดผลหรือหาคำตอบที่ตายตัว นักวิจัยจะพยายามวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อหาคำตอบว่า ทำไม ผู้คนถึงคิด พูด หรือทำในลักษณะนั้น

3. เน้นการศึกษาแบบองค์รวม: การวิจัยเชิงคุณภาพ มองปรากฏการณ์ทางสังคมเป็นองค์รวม ไม่แยกส่วน นักวิจัยจะพยายามศึกษาบริบท สภาพแวดล้อม และปัจจัยต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อเข้าใจปรากฏการณ์นั้นอย่างถ่องแท้

4. ใช้วิธีการเก็บข้อมูลหลากหลาย: การวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้วิธีการเก็บข้อมูลหลากหลาย เช่น การสัมภาษณ์ การสังเกต การวิเคราะห์เอกสาร การจัดกลุ่มสนทนา ฯลฯ นักวิจัยจะเลือกวิธีการที่เหมาะสมกับประเด็นที่ศึกษา

5. มีการออกแบบที่ยืดหยุ่น: การวิจัยเชิงคุณภาพ มีการออกแบบที่ยืดหยุ่น นักวิจัยสามารถปรับเปลี่ยนวิธีการเก็บข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูล และตีความผลลัพธ์ ได้ตามความเหมาะสมของสถานการณ์

6. วิเคราะห์ข้อมูลโดยอาศัยการตีความ: การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ อาศัยการตีความความหมายของข้อมูล นักวิจัยจะพยายามหาความหมาย รูปแบบ และความสัมพันธ์ของข้อมูล เพื่อตอบคำถามการวิจัย

7. ผลการวิจัยไม่สามารถสรุปไปยังประชากรกลุ่มใหญ่: ผลการวิจัยเชิงคุณภาพ มักไม่สามารถสรุปไปยังประชากรกลุ่มใหญ่ได้ เพราะข้อมูลที่ใช้เป็นข้อมูลเฉพาะกลุ่ม แต่ผลการวิจัยสามารถนำไปใช้เพื่อสร้างทฤษฎี แนวคิด หรือข้อเสนอแนะ เพื่อพัฒนาความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับประเด็นที่ศึกษา

ตัวอย่างการวิจัยเชิงคุณภาพ:

• การศึกษาความคิดเห็นของนักเรียนเกี่ยวกับหลักสูตรใหม่
• การศึกษาประสบการณ์ของผู้ป่วยโรคมะเร็ง
• การศึกษาพฤติกรรมการบริโภคของผู้บริโภค

ข้อดีของการวิจัยเชิงคุณภาพ:

• เข้าใจปรากฏการณ์ทางสังคมอย่างลึกซึ้ง
• ได้ข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับความคิด ความรู้สึก และประสบการณ์ของผู้คน
• มองปรากฏการณ์ทางสังคมแบบองค์รวม
• ใช้วิธีการเก็บข้อมูลหลากหลาย
• มีการออกแบบที่ยืดหยุ่น

ข้อจำกัดของการวิจัยเชิงคุณภาพ:

• ผลการวิจัยไม่สามารถสรุปไปยังประชากรกลุ่มใหญ่
• ใช้เวลานานและทรัพยากรมาก
• อาศัยทักษะและประสบการณ์ของนักวิจัย
• ข้อมูลอาจมีความอคติ